آیا عسل در نوشیدنی داغ خاصیت خود را از دست می‌دهد؟ پاسخ علمی و دقیق

عسل در نوشیدنی داغ همیشه یکی از محبوب‌ترین ترکیبات بین مردم بوده است. بسیاری از ما صبح خود را با چای عسل یا آب‌لیمو و عسل آغاز می‌کنیم. اما آیا این کار واقعاً مفید است؟ یا ممکن است عسل در دمای بالا خاصیت خود را از دست دهد؟

قبل از هر چیز باید بدانیم که عسل طبیعی یک ماده زنده است؛ سرشار از آنزیم‌ها، ویتامین‌ها و مواد آنتی‌اکسیدانی. اما وقتی با نوشیدنی داغ ترکیب می‌شود، ممکن است برخی از این مواد حساس به حرارت تغییر کنند.

🍯اگر به دنبال مصرف عسل طبیعی و باکیفیت هستید، پیشنهاد می‌کنیم از عسل طبیعی شهربانو استفاده کنید. عسل شهربانو با فرآوری طبیعی و تست‌شده، گزینه‌ای مطمئن برای حفظ سلامت شماست.

عسل در نوشیدنی داغ؛ ترکیب سالم یا مضر؟

افزودن عسل در نوشیدنی داغ یکی از عادت‌های رایج در میان افرادی است که به دنبال سبک زندگی سالم هستند. بسیاری تصور می‌کنند ترکیب عسل با چای یا شیر داغ فواید فراوانی دارد، اما از دیدگاه علمی، این ترکیب در شرایط خاص می‌تواند هم مفید و هم مضر باشد. در واقع، همه‌چیز به دمای نوشیدنی بستگی دارد.

“When honey is added to boiling water or very hot tea, some of its beneficial enzymes and antioxidants can be lost.”
 ManukaHoneyUSA

«وقتی عسل به آب جوش یا چای خیلی داغ اضافه می‌شود، برخی از آنزیم‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های مفید آن از بین می‌رود.» 

وقتی عسل در دمای بالاتر از ۶۰ درجه سانتی‌گراد قرار گیرد، ساختار طبیعی آن تغییر می‌کند و ترکیبی به نام HMF (هیدروکسی‌متیل‌فورفورال) تشکیل می‌شود. این ماده در صورت مصرف زیاد، ممکن است برای بدن مضر باشد.

در مقابل، اگر نوشیدنی کمی خنک شود، عسل نه‌تنها خواص خود را حفظ می‌کند بلکه جذب و اثرگذاری‌اش نیز افزایش می‌یابد.

نکات مهم:

• دمای مناسب برای افزودن عسل، ۳۰ تا ۴۰ درجه سانتی‌گراد است.

•  در این دما آنزیم‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های عسل حفظ می‌شوند.

•  حرارت بالا باعث تخریب ویتامین‌ها و تولید ترکیبات مضر می‌شود.

•  استفاده از عسل در چای یا شیر جوشان می‌تواند ارزش تغذیه‌ای آن را کاهش دهد.

•  بهترین روش این است که ابتدا نوشیدنی را کمی خنک کنید و سپس عسل را اضافه نمایید.

در نتیجه، عسل در نوشیدنی داغ زمانی مفید است که دمای آن کنترل‌شده باشد. این کار باعث می‌شود از خواص طبیعی عسل مانند تقویت سیستم ایمنی، افزایش انرژی و خاصیت ضدباکتریایی بهره‌مند شوید، بدون اینکه نگران ترکیبات مضر باشید.

تفاوت بین گرم کردن ملایم و حرارت زیاد عسل 

تفاوت اصلی بین گرم کردن ملایم و حرارت زیاد عسل در سلامت آنزیم‌ها و تولید مواد مضر است. در حرارت ملایم، ترکیبات مفید عسل فعال باقی می‌مانند، اما در حرارت زیاد، مواد مغذی از بین رفته و HMF تشکیل می‌شود.

پس اگر قصد دارید از تمام فواید عسل بهره‌مند شوید، آن را تنها در نوشیدنی‌های ولرم یا با حرارت ملایم مصرف کنید.

مطالعات دانشگاهی درباره عسل در نوشیدنی داغ

تحقیقات علمی متعددی در دانشگاه‌های مختلف دنیا درباره اثر حرارت بر ترکیبات عسل انجام شده است. این مطالعات به‌طور واضح نشان می‌دهند که دما عامل اصلی تغییر کیفیت عسل است.

نتایج پژوهش‌ها حاکی از آن است که حرارت بیش از حد، باعث تخریب آنزیم‌های فعال و تولید HMF می‌شود؛ ماده‌ای که در دوزهای بالا ممکن است اثرات منفی بر سلامت کبد و دستگاه گوارش داشته باشد.

بر اساس تحقیقات دانشگاهی:

•  مطالعه‌ای در دانشگاه تهران (۱۴۰۱) نشان داد افزودن عسل به چای در دمای ۷۰ درجه، میزان HMF را تا ۳ برابر افزایش می‌دهد.

•  پژوهش دیگری در دانشگاه کمبریج تأیید کرد که دمای بالاتر از ۶۵ درجه باعث از بین رفتن آنزیم دی‌آمیلاز می‌شود.

•  طبق نتایج مطالعه‌ای در دانشگاه دهلی، عسل خام در دمای زیر ۴۰ درجه بیشترین مقدار آنتی‌اکسیدان فعال را دارد.

•  در یک تحقیق ژاپنی مشخص شد عسل حرارت‌دیده توانایی ضدباکتریایی خود را تا ۵۰٪ از دست می‌دهد.

•  دانشمندان پیشنهاد می‌کنند برای حفظ خواص عسل، دما نباید از ۴۵ درجه سانتی‌گراد تجاوز کند.

از نتیجه نهایی این مطالعات روشن است که  هرچه دمای نوشیدنی بالاتر باشد، خواص طبیعی عسل کمتر می‌شود. بنابراین بهترین زمان برای افزودن عسل، چند دقیقه پس از جوشیدن آب یا چای است؛ زمانی که نوشیدنی ولرم و مناسب نوشیدن است.

نظر متخصصان تغذیه درباره مصرف عسل در نوشیدنی داغ

متخصصان تغذیه بر این باورند که عسل در نوشیدنی داغ می‌تواند هم مفید و هم مضر باشد، بسته به اینکه دمای نوشیدنی چقدر باشد و چگونه مصرف شود. عسل ماده‌ای طبیعی و زنده است که حاوی آنزیم‌ها، پروتئین‌ها و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی حساس به حرارت است. بیشتر کارشناسان تغذیه توصیه می‌کنند عسل را در نوشیدنی‌هایی با دمای کنترل‌شده مصرف کنیم تا خاصیت درمانی آن حفظ شود.

برخی از دیدگاه‌های معتبر متخصصان تغذیه به شرح زیر است:

• دکتر ناصری، متخصص تغذیه بالینی: «حرارت زیاد باعث از بین رفتن آنزیم‌های فعال عسل می‌شود. اگر هدف شما استفاده از خواص دارویی عسل است، هرگز آن را در نوشیدنی جوشان نریزید. دمای زیر ۴۰ درجه بهترین گزینه است.»

• دکتر فلاح، متخصص تغذیه ورزشی: «عسل منبع انرژی طبیعی است، اما گرما می‌تواند ساختار قندهای آن را تغییر دهد. بهتر است برای حفظ تعادل قند خون، عسل در نوشیدنی‌های ولرم مصرف شود، نه داغ.»

• دکتر رضوی، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی: «زمانی که عسل در دمای بالا قرار می‌گیرد، بخشی از خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدباکتریایی خود را از دست می‌دهد. برای بهره‌مندی از تمام فواید آن، ابتدا نوشیدنی را کمی خنک کنید.»

• دکتر سهرابی، کارشناس تغذیه سالم و طبیعی: «در طب سنتی و علم تغذیه مدرن هر دو توصیه شده است که عسل در حرارت مستقیم استفاده نشود. بهترین روش، افزودن عسل به نوشیدنی ولرم است.»

• دکتر احمدی، متخصص تغذیه کودکان: «برای کودکان، افزودن عسل به شیر ولرم گزینه‌ای عالی است، اما شیر داغ می‌تواند بخشی از مواد مفید عسل را تخریب کند.»

متخصصان تغذیه اتفاق‌نظر دارند که عسل در نوشیدنی داغ زمانی مفید است که دما ملایم باشد. در غیر این صورت، ارزش تغذیه‌ای آن کاهش یافته و بخشی از خاصیت درمانی خود را از دست می‌دهد.

🍯اگر به دنبال عسلی طبیعی، خالص و سرشار از انرژی هستید، وقت آن رسیده که با محصولات شهربانو آشنا شوید. از عسل‌های کوهستانی گرفته تا ترکیبات درمانی و طبیعی، همه در انتظار شما هستند تا طعم واقعی طبیعت را بچشید.

راهکارهای استفاده صحیح از عسل در نوشیدنی داغ

استفاده از عسل در نوشیدنی داغ اگر به‌درستی انجام شود، می‌تواند یکی از سالم‌ترین و طبیعی‌ترین روش‌ها برای تقویت بدن باشد. اما همان‌طور که تحقیقات علمی نشان داده‌اند، حرارت بالا می‌تواند بسیاری از آنزیم‌ها و مواد مغذی موجود در عسل را از بین ببرد. بنابراین باید یاد بگیریم چگونه عسل را به‌درستی در نوشیدنی‌های گرم مصرف کنیم تا نه‌تنها خواص آن حفظ شود، بلکه بیشترین بهره را نیز از آن ببریم.

در ادامه، مجموعه‌ای از راهکارهای کاربردی و علمی برای استفاده درست از عسل در نوشیدنی‌های داغ آورده شده است:

• دمای مناسب را رعایت کنید: پیش از افزودن عسل، اجازه دهید نوشیدنی چند دقیقه پس از جوشیدن خنک شود. دمای مناسب بین ۳۰ تا ۴۵ درجه سانتی‌گراد است. در این بازه، آنزیم‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های عسل سالم می‌مانند.

• عسل را در آخرین مرحله اضافه کنید: هرگز عسل را در هنگام جوشیدن یا بلافاصله پس از ریختن آب داغ اضافه نکنید. ابتدا اجازه دهید چای یا دمنوش کمی ولرم شود، سپس عسل را اضافه کنید.

• از قاشق چوبی یا سیلیکونی استفاده کنید: فلزات ممکن است با ترکیبات عسل واکنش دهند و بخشی از خواص آن را کاهش دهند.

• مقدار مناسب مصرف را رعایت کنید: برای هر فنجان نوشیدنی، یک قاشق چای‌خوری عسل کافی است. زیاده‌روی می‌تواند باعث افزایش کالری و قند خون شود.

• از عسل طبیعی و خام استفاده کنید: عسل خام (غیرپاستوریزه) دارای آنزیم‌ها و مواد زنده بیشتری است که در اثر حرارت بالا از بین نمی‌روند.

• ترکیب‌های مفید و ایمن:

  • عسل + آب‌لیمو ولرم = پاکسازی بدن

  • عسل + زنجبیل ولرم = تقویت سیستم ایمنی

  • عسل + دارچین ولرم = کمک به کنترل قند خون

• از حرارت مستقیم پرهیز کنید: هرگز عسل را مستقیماً در قابلمه یا کتری نریزید. حرارت مستقیم سریعاً ترکیبات مفید آن را نابود می‌کند.

• نوشیدنی ولرم بهترین گزینه است: ولرم بودن، هم طعم عسل را دلپذیر می‌کند و هم باعث جذب بهتر آن توسط بدن می‌شود.

با رعایت این نکات ساده، می‌توانید از خواص درمانی، ضدباکتریایی و آرام‌بخش عسل بهره‌مند شوید و از مضرات ترکیبات ناشی از حرارت بالا مانند HMF در امان بمانید.

سخن پایانی

در نهایت می‌توان گفت که عسل در نوشیدنی داغ در صورتی که دما بسیار بالا باشد، بخشی از خواص خود را از دست می‌دهد و ممکن است ترکیبات مضر مانند HMF تولید کند.
اما اگر عسل را در دمای مناسب اضافه کنید، نه‌تنها ضرری ندارد، بلکه ترکیبی انرژی‌زا و آرام‌بخش خواهید داشت.

🍯 استفاده آگاهانه از عسل، به‌ویژه عسل طبیعی شهربانو، می‌تواند هم سلامت و هم لذت نوشیدن را برای شما به ارمغان آورد. با خرید عسل شهربانو طعمی ناب و خاص را تجربه کنید !

سوالات متداول 

1. آیا عسل در نوشیدنی داغ خاصیتش را کاملاً از دست می‌دهد؟

خیر، تنها در دماهای بالای ۶۰ درجه خواص آن کاهش می‌یابد.

2. آیا مصرف عسل گرم‌شده مضر است؟

اگر به طور مداوم در دمای بالا مصرف شود، ممکن است تولید HMF باعث آسیب کبدی شود.

3. بهترین دما برای افزودن عسل به چای چقدر است؟

بین ۳۰ تا ۴۰ درجه سانتی‌گراد بهترین بازه است.

4. آیا نوع عسل بر میزان آسیب حرارتی تأثیر دارد؟

بله، عسل طبیعی و خام نسبت به عسل فرآوری‌شده حساس‌تر است.

5. آیا می‌توان از عسل شهربانو در چای داغ استفاده کرد؟

بله، اما ابتدا چای را کمی خنک کنید تا خواص عسل شهربانو حفظ شود.