مجموعه مقالات عسل شناس شو
مبنای نام‌گذاری انواع عسل طبیعی
چرا روی عسل‌ها اسم گیاه می‌گذارند؟ | آشنایی با مبنای نام‌گذاری انواع عسل طبیعی
یکی از پرسش‌های رایج هنگام خرید عسل این است که چرا بعضی از عسل‌ها به نام گیاهان خاصی مانند آویشن، کنار یا مرکبات شناخته می‌شوند؟ آیا این فقط یک اسم تجاری است یا پشت این نام‌گذاری دلایلی علمی، فنی و تجربی وجود دارد؟
در این مقاله، می‌خواهیم به‌صورت کامل توضیح دهیم که مبنای نام‌گذاری انواع عسل طبیعی چیست و چگونه دانستن این موضوع می‌تواند به انتخاب بهتر، سازگارتر و هدفمندتر عسل کمک کند.
۱. نام‌گذاری بر اساس پوشش گیاهی غالب
مهم‌ترین و رایج‌ترین مبنا برای نام‌گذاری عسل‌ها، نوع پوشش گیاهی اطراف زنبورستان است. زنبورها در محدوده‌ی چند کیلومتری از کندو به جستجوی گل و گیاه می‌پردازند و شهد جمع‌آوری می‌کنند. اگر بیشتر شهد جمع‌آوری‌شده از یک گونه خاص گیاهی باشد، عسل حاصل به نام آن گیاه شناخته می‌شود.
تعریف عسل تک‌گل
-
زمانی که بیش از ۵۰٪ پوشش گیاهی اطراف زنبورستان از یک گیاه خاص باشد
-
یا خواص فیزیکی مانند طعم، عطر یا رنگ عسل کاملاً تحت تأثیر همان گیاه باشد
✅ در این حالت، آن عسل را «تک‌گل» یا «عسل با منشاء غالب» می‌نامند.
نمونه‌های عسل تک‌گل از مجموعه شهربانو:
-
عسل کنار
-
عسل گون
-
عسل آویشن
-
عسل مرکبات
نمونه‌های مشابه از برندهای دیگر:
-
عسل اقاقیا
-
عسل سیاهدانه
-
عسل پونه کوهی
📌 نکته: عسل تک‌گل معمولاً دارای خواص درمانی منحصربه‌فرد برگرفته از گیاه غالب است.
تعریف عسل چندگل یا عمومی
اگر در منطقه زنبورداری، پوشش گیاهی متنوع و بدون غلبه یک گیاه خاص باشد یا خواص فیزیکی عسل به گیاه خاصی نزدیک نباشد، آن را «عسل چندگل» یا «عسل عمومی» می‌نامند.
نمونه‌های عسل عمومی:
-
عسل چندگل
-
عسل کوهستان
۲. نام‌گذاری بر اساس منطقه جغرافیایی
برخی از عسل‌ها با توجه به موقعیت جغرافیایی زنبورستان نام‌گذاری می‌شوند. این نوع نام‌گذاری به‌خصوص در عسل‌های عمومی بسیار رایج است.
-
اگر زنبورستان در ارتفاعات و مناطق کوهستانی باشد، محصول را عسل کوهستان می‌نامند.
-
اگر زنبورستان در دشت و مناطق پایین‌دست باشد، نام‌گذاری به صورت عسل چندگل یا دشتی انجام می‌شود.
مثال‌هایی از این نوع نام‌گذاری:
-
عسل کوهستان (مجموعه شهربانو)
-
عسل کوهرنگ، عسل خونسار، عسل سبلان (برندهای مختلف)
📌 این نوع نام‌گذاری به شما کمک می‌کند بفهمید پوشش گیاهی منطقه خودرو و طبیعی بوده یا باغی و مزروعی.
۳. نام‌گذاری بر اساس فصل برداشت
نوع فصل برداشت نیز در نام‌گذاری برخی عسل‌ها مؤثر است. هر فصل، پوشش گیاهی خاص خود را دارد و این موضوع روی ترکیب، طعم، رنگ و حتی خاصیت درمانی عسل تأثیر می‌گذارد.
-
عسل بهاره: دارای رطوبت بیشتر و میزان بالاتری از گرده گل
-
عسل تابستانه: معمولاً غلیظ‌تر و با خواص حرارتی بیشتر
-
عسل پاییزه: درصد قند بالاتر، طعمی متفاوت و رنگ تیره‌تر
این نام‌گذاری‌ها بیشتر در مناطقی رواج دارد که زنبورداران حرفه‌ای چندین بار در سال اقدام به برداشت عسل می‌کنند.
۴. نام‌گذاری بر اساس نوع پوشش گیاهی (کشت‌شده یا خودرو)
در برخی موارد، نوع گیاهانی که زنبورها از آن تغذیه کرده‌اند بر اساس منشأ رویش آنها نیز مورد توجه قرار می‌گیرد.
-
عسل مزرعه: زنبور از گیاهانی تغذیه کرده که توسط انسان کشت شده‌اند.
-
عسل کوهستان: زنبور از گیاهان خودرو در مناطق مرتفع تغذیه کرده است.
-
عسل مرکبات: در دل باغات پرتقال، نارنگی، لیمو و … برداشت شده است.
نمونه‌ها از مجموعه شهربانو:
-
عسل مزرعه
-
عسل مرکبات
-
عسل کوهستان
نمونه‌ها از دیگر برندها:
-
عسل بکر
-
عسل کوهی
۵. نام‌گذاری بر اساس خاصیت غالب
در مواردی، عسل‌ها با هدف خاصی تولید و بسته‌بندی می‌شوند که در نام آن نیز بازتاب می‌یابد. به عنوان مثال:
-
عسل بانوان: دارای ترکیباتی مناسب برای بانوان (آهن، مواد آرام‌بخش)
-
عسل رژیمی یا دیابتی: فرآوری خاص برای کاهش قند سریع‌الجذب
-
عسل مانوکا: با خاصیت ضدباکتریایی ویژه، محبوب در سطح جهانی
۶. نام‌گذاری بر اساس شیوه فرآوری
برخی نام‌گذاری‌ها به نحوه برداشت یا ترکیب فرآوری برمی‌گردد، نه پوشش گیاهی یا منطقه.
-
عسل گلچین (شهربانو): ترکیب عسل‌های انتخابی از چند منطقه با خواص هم‌افزا
-
عسل سفید: نوعی عسل با رنگ بسیار روشن و بلورهای طبیعی
-
عسل چهل گیاه: ترکیبی از شهد گیاهان متنوع (برندهای دیگر)
چرا دانستن مبنای نام‌گذاری عسل اهمیت دارد؟
۱. انتخاب عسل بر اساس خاصیت مورد نیاز
اگر مصرف‌کننده به دنبال خاصیت مشخصی باشد، باید بداند نام عسل چه اطلاعاتی را منتقل می‌کند.
مثال: اگر به دنبال عسل مناسب برای پاکسازی دستگاه تنفسی هستید، «عسل آویشن» بهترین گزینه است. چون هم گیاه آویشن این خاصیت را دارد، هم در عسل تک‌گل آویشن، خواص این گیاه به‌خوبی منتقل شده است.
۲. انتخاب بر اساس طبع بدن
هر گیاه طبع خاص خود را دارد که به عسل منتقل می‌شود. شناخت این موضوع می‌تواند در انتخاب عسل سازگار با طبع شما کمک بزرگی کند.
-
اگر طبع شما گرم و خشک است، نباید سراغ عسل‌هایی با طبع مشابه مانند عسل آویشن بروید.
-
اگر طبع شما سرد و تر است، عسل‌هایی مانند کنار یا مرکبات برایتان مناسب‌ترند.
نام عسل، در واقع راهنمایی برای تشخیص طبع آن نیز هست.
۳. انتخاب بر اساس حساسیت‌های فردی
افرادی که به گیاه خاصی آلرژی دارند، باید از مصرف عسلی که از همان گیاه تولید شده پرهیز کنند.
مثال:
-
اگر به بهارنارنج حساسیت دارید، نباید عسل مرکبات مصرف کنید.
-
اگر به گرده گل حساسیت دارید، از مصرف عسل‌های بهاره اجتناب کنید، چراکه میزان گرده گل در آنها بالاست.
نتیجه‌گیری: نام عسل، فقط اسم نیست!
وقتی عسل را با نامی مثل «گون»، «مرکبات»، «کوهستان» یا «بهاره» می‌بینید، بدانید این فقط یک اسم تجاری نیست، بلکه پشت آن دنیایی از اطلاعات مفید برای انتخاب هوشمندانه و سالم قرار دارد.
با آگاهی از مبنای نام‌گذاری عسل‌ها می‌توانید:
✅ عسل مناسب با مزاج خود را انتخاب کنید
✅ از خواص درمانی آن بیشترین بهره را ببرید
✅ از واکنش‌های حساسیتی پیشگیری کنید
✅ از تقلب در نام‌گذاری و فروش فریبنده جلوگیری کنید
